Rozprawy sądowe – definicje w postępowaniach karnych, wykroczeniowych, cywilnych

Kiedy dostajemy wezwanie na rozprawę sądową lub zawiadomienie o rozprawie, nie wiemy jak mamy się zachować. Boimy się, ponieważ nie wiemy, co nas czeka. Warto sprawdzić wcześniej to, jak nazywać pewne rzeczy.

Różnica pomiędzy wezwaniem a zawiadomieniem nie opiera się tylko na tym, która nazwa się komuś podoba. Wezwanie jest dokumentem, który obliguje do czegoś. Wezwany na rozprawę musi na nią przyjść, ponieważ jeśli tego nie zrobi, zostanie ukarany karą pieniężną lub zostanie doprowadzony przez Policję. Zawiadomienie jest pismem, w którym zostajemy o czymś informowani. Zawiadomiony o rozprawie może na nią przyjść, ale jeśli tego nie zrobi, to nic się nie stanie. Warto przy okazji zapamiętać inne terminy: wezwanie wiąże się z obowiązkiem, zawiadomienie z uprawnieniem.

W każdej sprawie strony występują w tak zwanych rolach procesowych. Rola procesowa to między innymi: świadkowie, biegli, oskarżony, obrońca oskarżonego, oskarżyciel, pozwany, powód.

W wydziałach karnych toczą się sprawy różnych rodzajów. W sprawach, które dotyczą popełnienia przestępstwa, ma zastosowanie Kodeks Postępowania Karnego. W tym rodzaju postępowania występują role procesowe: oskarżyciel publiczny (prokurator, Prokuratoria Generalna), oskarżyciel prywatny, oskarżony, obrońca oskarżonego, pokrzywdzony, pełnomocnik pokrzywdzonego. Oskarżyciel publiczny odczytuje w tym postępowaniu akt oskarżenia.
Postępowanie wykroczeniowe toczy się według Kodeksu Postępowania Wykroczeniowego. Wykroczenie jest definiowane w Kodeksie Wykroczeń – jest czynem o mniejszej szkodliwości niż przestępstwo. W tym rodzaju postępowaniu wnioskodawca składa wniosek o ukaranie obwinionego (nie ma oskarżonego ani nie ma aktu oskarżenia).
W pozostałych wydziałach, w których ma zastosowanie prawo cywilne, zamiast aktu oskarżenia i wniosku o ukaranie jest pozew. Stronami postępowań cywilnych są: powód i pozwany.

Wyżej wymienione pojęcia to tylko mała część z tego, co można spotkać w sądach. Warto wcześniej zapoznać się z terminami, które dotyczą sprawy, na którą jesteśmy wzywani lub o której jesteśmy zawiadamiani.